Urządzasz taras i zastanawiasz się nad kwestiami prawnymi, technicznym i aranżacyjnymi? Podpowiadamy krok po kroku, co warto wiedzieć podczas planowania tarasu przydomowego. Przed przystąpieniem do aranżacji tarasu warto poznać kilka ważnych kwestii, które pomogą nam w stworzeniu wyjątkowej przestrzeni. Od czego więc zacząć i co warto wiedzieć przed urządzeniem tarasu?

Budowanie tarasu jest dobrym sposobem na zwiększenie powierzchni użytkowej wokół domu i stworzenie dodatkowego miejsca do relaksu i zabawy. Przed rozpoczęciem budowy tarasu należy dokładnie przemyśleć jego kształt, wielkość, rodzaj i kolorystykę płytek, aby stworzyć spójną i funkcjonalną przestrzeń. Warto również skonsultować się z fachowcem, aby zapewnić prawidłową konstrukcję i właściwe zabezpieczenie tarasu przed warunkami atmosferycznymi.

Taras to miejsce, które może stać się ulubionym kącikiem do wypoczynku i relaksu na świeżym powietrzu. Jednakże, przed przystąpieniem do aranżacji tarasu warto poznać kilka ważnych kwestii, które pomogą nam w stworzeniu wyjątkowej przestrzeni. Od czego więc zacząć i co warto wiedzieć przed urządzeniem tarasu? Jak zaaranżować taras?

Taras – o czym warto pamiętać na starcie? 

Jeśli planujesz wybudować taras przy swoim domu, to jest kilka kluczowych rzeczy, które powinieneś wiedzieć, aby mieć pewność, że jego budowa i urządzenie będą zgodne z prawem. 

• Pozwolenie na budowę – w wielu przypadkach wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę tarasu. Warto zasięgnąć informacji u swojego samorządu, aby upewnić się, czy w Twoim przypadku jest ono wymagane. 

• Wymagania techniczne – taras powinien spełniać określone wymagania techniczne, takie jak grubość posadzki, rodzaj materiału, itp. Dlatego ważne jest, aby wybudować go zgodnie z obowiązującymi normami i przepisami. 

• Ochrona przeciwpożarowa – taras powinien być zaprojektowany w taki sposób, aby był bezpieczny w przypadku pożaru. Może to wymagać zastosowania odpowiednich materiałów i rozwiązań technicznych. 

• Instalacje i urządzenia – jeśli planujesz zamontować jakieś instalacje lub urządzenia na tarasie, takie jak oświetlenie, gniazdka elektryczne, itp., to warto upewnić się, że są one zgodne z wymaganiami i przepisami. 

• Zgodność z planem zagospodarowania przestrzennego – taras powinien być zgodny z obowiązującym planem zagospodarowania przestrzennego. Warto zasięgnąć informacji u swojego samorządu, aby upewnić się, że jego budowa i urządzenie są zgodne z planem. 

Regulacje prawne a taras  

Taras – naziemny, nadziemny czy umiejscowiony ponad pomieszczeniami – w świetle prawa uznawany jest za część integralną budynku. Traktuje się go podobnie jak balkony. Wiąże się to więc z koniecznością uzyskania pozwolenia na budowę. Najprościej sprawa wygląda, jeśli taka konstrukcja zgłaszana jest wraz z projektem domu już na wstępie, a nie jest później dobudowywana do już istniejącego budynku. W pierwszym przypadku taras zostaje po prostu uwzględniony w rysunku technicznym i wraz z domem jest brany pod uwagę podczas wydawania pozwolenia przez odpowiednich urzędników.  

Regulacje prawne dotyczące budowania tarasu zależą od kilku czynników, takich jak lokalizacja budynku, jego typ oraz rodzaj tarasu. W Polsce prawo budowlane reguluje kwestie budowy tarasów, a właściwe organy kontrolne i nadzorcze odpowiedzialne są za ich egzekwowanie. 

Przede wszystkim, należy zwrócić uwagę na zasady zabudowy terenu, które reguluje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP). W planie tym wskazane są m.in. strefy zabudowy, w których dopuszcza się budowanie tarasów oraz ich wymiary i wysokość. 

Poza tym, taras musi spełniać określone warunki bezpieczeństwa, takie jak odporność na obciążenia i właściwe wykonanie fundamentów. Konstrukcja tarasu powinna być zgodna z przepisami techniczno-budowlanymi, a jego powierzchnia musi być niezbędna do użytkowania i wolna od jakichkolwiek przeszkód. 

Jeśli taras jest zlokalizowany na terenie chronionym, takim jak np. tereny zielone, konserwator zabytków może wystawić decyzję negatywną w sprawie jego budowy. 

Warto pamiętać, że w przypadku budowy tarasu wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę, które można uzyskać po złożeniu odpowiedniego wniosku do właściwego organu. 

Przepisy dokładnie nie regulują sytuacji, w której taras ma zostać dobudowany do już istniejącego budynku, dlatego najlepiej skonsultować się z odpowiednim starostwem powiatowym, które może wydać własną opinię i zinterpretować taką sytuację. Może okazać się, że konieczne będzie uzyskanie pozwolenia na rozbudowę. 

Skoro też taras jest integralny z budynkiem, to nie może też znajdować się bliżej niż 1,5 metra od granicy działki. W przeciwnym razie będzie wymagał zgody na budowę od właściciela sąsiedniej działki oraz uzyskania pozwolenia. 

Warto wiedzieć, że z początkiem 2023 roku zaczyna obowiązywać nowelizacja prawa budowlanego, która obejmuje również kwestię budowy tarasu. Od tego roku nie będzie konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę zadaszonego tarasu do 35 m. W przypadku większych konstrukcji potrzebne będzie jedynie zgłoszenie. 

 

Umiejscowienie tarasu – po której stronie domu?  

Szczególnie ważne przy budowie tarasu jest ustalenie, po której stronie budynku będzie się on znajdował. Ma to wpływ na jego nasłonecznienia, a tym samym na funkcjonalność: 

 

• taras po stronie zachodniej i południowej – dobrze nasłoneczniony przez cały dzień. Może wymagać zacienienia (w postaci zadaszenia, zasłon, markiz, żaluzji ogrodowych) podczas upalnego lata. Będzie idealny do spędzania na nim długich popołudni i wieczorów. Lepiej nie stosować na nim materiałów, które bardzo szybko się nagrzewają, np. kamiennych płytek czy plastikowych mebli ogrodowych. Lepiej wyłożyć go drewnem lub deskami kompozytowymi. Taras umiejscowiony z tych dwóch stron będzie idealny do opalania się, odpoczynku, relaksu, organizacji imprez, aranżacji jadalni; 
• taras po stronie wschodniej – będzie bardziej zacieniony, a więc sprawdzi się, kiedy zależy nam na aktywnym spędzaniu czasu na świeżym powietrzu od samego rana do południa (wtedy jest najlepiej nasłoneczniony) lub ucieczce przed palącym słońcem. Będzie odpowiedni do zaaranżowania na nim jadalni, kącika dla dzieci, siłowni. 

Przy planowaniu tarasu weźmy też pod uwagę kwestie intymności i osłonięcia przed hałasem. Jeśli po wybranej przez nas stronie znajduje się ruchliwa ulica lub pobliskie zabudowania sąsiada, może lepiej przenieść taras w bardziej ustronne miejsce. Ewentualnie od razu zastanówmy się nad odgrodzeniem tej przestrzeni. Sposoby na przesłonięcie tarasu opiszemy w dalszej części artykułu. Ciekawym pomysłem może też być rezygnacja z tarasu naziemnego na rzecz powiększonego balkonu lub tarasu na dachu budynku. 

Warto też pamiętać o zaplanowaniu wygodnych wyjść na taras. Zazwyczaj planuje się je z salonu, ale komfortowe – zwłaszcza, jeśli część jego powierzchni będzie stanowiła jadalnię – może okazać się także wyjście od strony kuchni. Jeśli lubimy spędzać poranki na świeżym powietrzu, nie budząc przy tym domowników, możemy rozważyć zrobienie drzwi na taras od strony sypialni. To pomysł dla tych, którzy budzą się jogą lub ćwiczeniami na świeżym powietrzu lub lubią wieczorami długo czytać w ustawionym tam hamaku. 

Jak urządzić taras?  Wyznaczanie stref na tarasie przydomowym 

Zanim zaprojektujemy taras i zdecydujemy o jego wielkości oraz umiejscowieniu, warto również zastanowić się nad jego przeznaczeniem oraz wyznaczyć strefy. Może na nim znaleźć się: 

• strefa relaksu z leżakami, huśtawkami tarasowymi, hamakiem lub wygodnym zestawem wypoczynkowym. Dzięki takiej przestrzeni będzie można wygodnie czytać książkę, opalać się lub zrobić sobie przerwę na kawę w ogrodzie;
  
  
• strefa SPA – powinna być intymna i osłonięta przed wzrokiem sąsiadów, a może nawet innych domowników. To część, w której będzie można oddawać się zabiegom wellness, ustawić jacuzzi czy stół do masażu;
  
  
• strefa jadalniana i kuchni pod chmurką – stół z krzesłami dla całej rodziny, a być może również znajomych zajmuje najwięcej miejsca na tarasie, dlatego warto wyznaczyć miejsce na jadalnię już na etapie planowania. Pamiętajmy, aby z każdej strony pozostawić miejsce dostępu do stołu oraz ciąg komunikacyjny. Zastanówmy się również, ile osób zazwyczaj będziemy chcieli gościć (na co dzień oraz podczas przyjęć w ogrodzie). Dobrze też wcześniej zastanowić się nad budową murowanego grilla, który może wymagać osobnych fundamentów oraz zaaranżowania odpowiedniej przestrzeni;
  
  
• strefa rekreacyjna – na tarasie można zaaranżować również miejsce na hobby i sport, np. siłownię pod chmurką, stolik do gry w karty lub planszówki czy przestrzeń do uprawiania jogi lub fitnessu. Dobrze jest je osłonić przed słońcem oraz sąsiadami;
  
  

• strefa dla dzieci – osłonięcia przed słońcem będzie potrzebować także miejsce zabaw dzieci. Na tarasie może znaleźć się przestrzeń na niewielki placyk zabaw z domkiem, piaskownicą czy bujakiem;
  
  
• ogród na tarasie – taras może być też przedłużeniem ogrodu. Dobrze, aby znalazło się na nim miejsce na rośliny. To także doskonała przestrzeń do uprawy ziół, które będą zawsze blisko kuchni lub jadalni, a dodatkowo będą stanowić piękną ozdobę;
  
  

• strefa gospodarcza – można zaplanować również miejsce do suszenia ubrań na świeżym powietrzu, ale pod dachem, czy przechowywania niezbędnych akcesoriów: sprzętów ogrodowych, rzeczy potrzebnych do grilla, ogrodowej zastawy, zabawek dzieci, sprzętu sportowego itp.). 

Warto pamiętać, że niektóre wymienione funkcje może przejąć zadaszona altana ogrodowa. 

Taras – jakiej wielkości powinien być? 

Dopiero po zdecydowaniu o przeznaczeniu tarasu oraz zaplanowaniu jego stref, można podjąć decyzje o jego rozmiarze. Najlepiej zrobić plan na kartce i wziąć pod uwagę szacowane wielkości mebli ogrodowych oraz niezbędnych sprzętów. Trzeba też przewidzieć wygodne ciągi komunikacyjne oraz przestrzeń dookoła mebli. Architekci doradzają, aby taras nie był mniejszy niż 12-16 m2. 

Najbardziej optymalną wielkością tarasu będzie minimum 20 m2. Dzięki temu zmieści się standardowy stół ogrodowy (100x150 cm) wraz z krzesłami o szerokości ok. 70 cm. Na jadalnię powinno się przeznaczyć przestrzeń ok. 2,5x2,5 m. Grill nie może być ustawiony w odległości mniejszej niż 1,4 m. Dookoła mebli powinniśmy też zaplanować ok. 1 m wolnej przestrzeni. 

Co jest potrzebne, aby stworzyć taras? Sprzęt i materiały  

Do budowy tarasu przydomowego potrzebować będziemy: 

• w zależności od wyboru materiału wykończeniowego: deski tarasowe i piła do drewna (pilarka ukosowa, wyrzynarka), wiertarka, wkręty, impregnat i pędzel, lub wybrany gres (przeznaczony na zewnątrz), fuga i nóż do cięcia płytek;  
• poziomica;  
• legary, wkładki dystansowe;  
• izolacja, taśma uszczelniająca i paca; 
• elementy ramy z drewna lub metalu; 
• podstawy słupów i bloczki fundamentowe. 

Taras krok po kroku  

Krok 1: Przygotowanie projektu - określenie wielkości i kształtu tarasu, wybór materiałów i dodatków. Ten punkt będzie o wiele prostszy, jeśli wcześniej rozważymy podział na strefy i rozrysujemy układ na kartce. O wiele szybciej i sprawniej przebiegają też konsultacje z architektem. 

Krok 2: Przygotowanie podłoża - usunięcie istniejącej roślinności i niwelacja terenu, wyrównanie powierzchni i zabezpieczenie przed wilgocią.  

Powierzchnia pod tarasem musi być wyrównana i wypoziomowana. Jeśli będzie nierówny, może na nim zalegać woda, która będzie niszczyć konstrukcję i pokrycie tarasu. Niezbędna będzie także folia izolacyjna, która ochroni przed wilgocią znajdującą się w ziemi, a także zabezpieczy przed kiełkowaniem roślin. W przypadku technologii budowy tarasu na gruncie kolejnym krokiem powinno być wysypanie warstwy tłucznia lub innego kruszywa, które wzmacnia i stabilizuje fundamenty tarasu. Choć kruszywa są najlepszym rozwiązaniem, można także zdecydować się na piasek lub nawet gruz. Jeśli planujemy taras z fundamentem głębokim, możemy bezpośrednio w ziemię wkopać prefabrykowane pale betonowe lub samemu je odlać wkopując w ziemię szalunek z rur do kanalizacji. 

Krok 3: Kolejnym krokiem jest montaż fundamentów. Dla tarasów wentylowanych najłatwiejszym rozwiązaniem jest zastosowanie bloczków betonowych, które następnie należy dokładnie wypoziomować. W przypadku trudności z uzyskaniem prostej powierzchni można skorzystać z poziomujących podstawek pod legary, których wysokość można regulować. Warto pamiętać o zaplanowaniu lekkiego spadku powierzchni w stronę zewnętrzną tarasu (ok. 2 %), aby nie stała na nim woda. 

Legary (poziome elementy konstrukcji nośnej tarasu) powinny być ułożone prostopadle do drzwi tarasowych co ok. 0,5 metra. Zastosowanie większej ilości legarów pozwala na wykorzystanie do ich konstrukcji listew o mniejszej powierzchni, ale najczęściej wykorzystywane są listwy 4 x 5 cm. Warto pamiętać, że listwy na legary muszą być ustawione krótszym wymiarem do góry, a dłuższym - do boku. Ważne jest również stabilne przymocowanie legarów do fundamentów np. za pomocą kołków rozporowych oraz odizolowanie ich za pomocą pasków papy lub folii izolacyjnej od fundamentu. Najlepiej wybrać na legary drewno drzew iglastych, które jest zarówno najtańsze, jak i najlepiej zabezpieczone przed wilgocią ze względu na dużą ilość żywicy. Mimo to legary należy dokładnie zaimpregnować przed wilgocią i pleśnią. Alternatywą wobec drewna może być kompozyt (mieszanina tworzyw sztucznych z drewnem) lub aluminium. 

Jeśli zdecydowaliśmy się na konstrukcję legarów w formie rusztu, co umożliwia zastosowanie bardziej oddalonych od siebie fundamentów, dolne legary powinny biec równolegle do drzwi tarasowych. Następnie należy przymocować do nich prostopadłe kontrlegary za pomocą płytek lub łączników ciesielskich. 

Warto też przewidzieć miejsce na fundamenty pod postawienie grilla murowanego. 

Vibia, Meridiano

Krok 4: Ostatnim i najłatwiejszym krokiem jest układanie powierzchni tarasu. W przypadku najbardziej popularnych w Polsce drewnianych tarasów wentylowanych, wystarczy przymocować za deski pomocą drewnowkrętów do legarów. Warto pozostawić między nimi ok. 0,5 cm przerwy, aby ułatwić odpływ wody. Deski do pokrycia tarasu muszą być wcześniej przycięte i zabezpieczone przed wilgocią. Popularnym wyborem są deski ryflowane, które ułatwiają odpływ wody oraz są mniej śliskie w czasie deszczu. 

Krok 5: Montaż dodatków - mocowanie balustrad, poręczy i innych elementów wykończeniowych.  

Krok 6: Dokonanie ostatecznych poprawek - wyczyszczenie powierzchni, wykończenie krawędzi i nadanie ostatecznego kształtu. Niektóre z rodzajów powierzchni będą wymagać odpowiedniej impregnacji. 

Krok 7: Aranżacja – ustawienie mebli, dekoracji, tekstyliów, rozmieszczenie sprzętów stałych oraz posadzenie roślin w donicach.